Grzyby na trawniku

Podsmażone na maśle w pysznym sosie śmietanowym, podane z makaronem lub do sznycla – wszyscy znamy i uwielbiamy nasze pieczarki, borowiki i kurki. Ale co z grzybami na trawniku, które wiosną i jesienią wyrastają z ziemi, gdy tylko zrobi się ciepło i popada trochę deszczu? Czy można się cieszyć z pojawienia się małych grzybów kapeluszowych, czy raczej trzeba zachować ostrożność?

Odpowiedź jest dość jednoznaczna: w przypadku zauważania grzybów na trawniku należy zachować szczególną ostrożność. Nawet jeśli często są to nieszkodliwe gatunki grzybów, zazwyczaj nie nadają się one do spożycia. Dodatkowo może się zdarzyć, że wśród nich znajdzie się trujący grzyb, na przykład muchomor. Dlatego szczególnie osoby mające dzieci powinny zachować czujność i usuwać dziko rosnące grzyby z trawnika. Zanim jednak pokażemy, jak pozbyć się grzybów kapeluszowych, chcemy najpierw zwrócić uwagę na ważne rozróżnienie. Pojęcie „grzyby na trawniku” może bowiem odnosić się zarówno do małych grzybów kapeluszowych, jak i do chorób grzybowych, takich jak pleśń śniegowa, plamistość dolarowa czy czerwona nitkowatość. Teraz powiemy nieco o tych ostatnich – potem natomiast przejdziemy do grzybów kapeluszowych!

Choroby grzybowe pojawiają się często wtedy, gdy trawnik jest osłabiony. Zastoje wody, niedobór potasu, niewłaściwe podlewanie lub przenawożenie azotem – wszystko to, co osłabia trawnik, jest dobre dla grzybów. Z tego powodu profilaktyka jest często najlepszym rozwiązaniem. Zaliczamy do niej między innymi odpowiednie zaopatrzenie trawy w składniki odżywcze, prawidłowe podlewanie i regularne wertykulowanie. Dzięki właściwej pielęgnacji trawnika można nie tylko zapobiec chorobom grzybowym, ale również skutecznie z nimi walczyć. Na przykład z czerwoną nitkowatością można się często uporać za pomocą właściwych nawozów. Ten grzyb jest bowiem pasożytem żerującym na osłabionych roślinach i szczególnie chętnie atakuje trawniki niedożywione. Inne czynniki stresowe, takie jak upalna, sucha pogoda czy wysoka wilgotność powietrza również osłabiają trawnik i wspierają rozwój grzybów. Zatem: jeśli chcesz skutecznie zwalczać choroby grzybowe lub im zapobiegać, musisz zadbać o to, by Twój trawnik był silny i zdrowy.

Aby wzmocnić trawnik i nie dać grzybom szans, warto wykonywać następujące trzy zabiegi pielęgnacyjne.

1. Odpowiednie i zrównoważone nawożenie – słabo odżywiony trawnik stanowi doskonałe miejsce do rozwoju grzybów chorobotwórczych. Dlatego należy regularnie nawozić swój trawnik. Najlepiej rozpocząć już na samym początku sezonu, wiosną. Jeśli chcesz dostarczyć trawnikowi wszystkich niezbędnych składników pokarmowych, idealny wyborem będzie nawóz kompleksowy o przedłużonym działaniu. Latem można w razie potrzeby uzupełnić go o nawóz organiczny lub płynny. Natomiast jesienią to nawóz długo działający z przewagą potasu zapewni Twojemu niezbędną odporność, jakiej trawa potrzebuje na zimę. Brak potasu jest szczególnie częstą przyczyną występowania chorób grzybowych.
   Jednocześnie podczas nawożenia należy przestrzegać zaleceń zawartych na opakowaniu. Wynika to z faktu, że także przenawożenie azotem może sprzyjać rozwojowi chorób grzybowych.Azot jest co prawda ważnym składnikiem pokarmowym. Jednostronne i nadmierne dostarczanie azotu sprawia jednak, że trawa staje się miękka i tym samym bardziej podatna na choroby grzybowe.
   Dlatego podczas nawożenia należy zadbać o zrównoważone dostarczanie składników pokarmowych, tak aby nawóz zawierał nie tylko azot, lecz również potas oraz inne substancje potrzebne trawie do wzrostu.
2. Precyzyjne podlewanie – jeśli trawnik jest podlewany zbyt późnym wieczorem, z powodu niższych temperatur schnie on bardzo wolno – to stwarza idealne warunki dla rozwoju grzybów. Dlatego lepiej jest podlewać trawnik we wczesnych godzinach porannych. Podlewanie o późniejszej porze może przyczynić się poparzeń słonecznych trawy. Zalecamy również, aby podlewać rzadziej, ale za to intensywnie. Latem, przy suchej i ciepłej pogodzie, dobrym punktem wyjścia jest podlewanie raz lub dwa razy w tygodniu po 15 litrów na metr kwadratowy – oczywiście w zależności od pogody. W przypadku lat o dużej ilości opadów potrzeba znacznie mniej podlewania, natomiast w tych bardziej upalnych sytuacja wygląda odwrotnie.
3. Pozwól trawie oddychać – aby trawnik miał wystarczającą ilość świeżego tlenu, należy regularnie usuwać z niego filc trawnikowy i mech. W tym celu przydatne jest coroczne wertykulowanie trawnika na wiosnę Jeśli gleba ma tendencję do punktowych zagęszczeń, pomocne może być również użycie aeratora lub napowietrzacza do trawników. Zagęszczenia gleby można rozpoznać między innymi po tym, że po deszczu woda nie wsiąka szybko, lecz przez dłuższy czas pozostaje na powierzchni.

Oprócz chorób grzybowych, które mogą mieć dramatyczne skutki dla trawnika, istnieją również klasyczne grzyby kapeluszowe, które szczególnie chętnie pojawiają się na trawie wiosną lub jesienią. Zwykle są to grzyby nieszkodliwe dla człowieka – jednak mimo to mogą szkodzić trawnikowi. A wszystko dlatego, że konkurują z trawą o składniki odżywcze i wodę zawarte w glebie.

Można bez obaw wyrzucić ścięte grzyby do odpadów domowych lub na kompost. Jednak jeśli zamierzasz wyrzucić grzyby na kompost, należy zadbać o to, aby rozrzucić je w większych odstępach, tak by nie leżały jeden na drugim. Ułatwi to ich rozkład.

Zalecenie, by po prostu je skosić, ma sens tylko w przypadku np. robota koszącego, który codziennie przejeżdża po trawniku i usuwa grzyby już w bardzo wczesnym stadium. Ponieważ jeśli grzyb ma już kapelusz, na jego spodzie znajdują się miliony drobnych zarodników. Skoszenie i rozdrobnienie grzyba spowodowałoby raczej rozprzestrzenienie się zarodników po trawniku. Dlatego aby usunąć grzyby z trawnika, najlepiej jest odciąć je ostrym nożem i wyrzucić na kompost lub do odpadów domowych.

Ponieważ grzyby potrzebują dużo wody, można by przypuszczać, że wystarczy im po prostu dać uschnąć. Niestety, na dłuższą metę stracilibyśmy w ten sposób także trawnik – ponieważ grzyby mają w rzeczywistości większą wytrzymałość i ostatecznie wygrywają z trawą.

Niestety nie. Klasyczne preparaty stosowane na przykład przeciwko mączniakowi czy innym chorobom grzybowym są w tym przypadku praktycznie nieskuteczne. Wynika to z faktu, że grzyby nie są roślinami i nie zawierają chlorofilu. Aby środki przeciwgrzybicze mogły działać, potrzebny jest chlorofil – taki, jaki występuje np. w różach porażonych przez grzyby.