Koszenie, aeracja, nawożenie – wielkie trawnikowe ABC

Aby trwale i długoterminowo poprawić jakość gleby i optymalnie przygotować ją przed założeniem trawnika, warto zastosować tzw. aktywator gleby. Dzięki wysokiej zawartości mikroelementów i innych składników pokarmowych wspomaga on rewitalizację wyjałowionej gleby oraz poprawia jej żyzność i zdolność do magazynowania wody. Jeśli chcesz założyć nowy trawnik, możesz przygotować glebę pod wysiew właśnie za pomocą aktywatora gleby – w ten sposób ziemia będzie spulchniona i wzbogaci się o niezbędne składniki pokarmowe, dzięki czemu nasiona trawy zyskają idealne warunki do silnego wzrostu.

Nawożenie to jeden z najważniejszych elementów pielęgnacji trawnika. Aby zaspokoić wysokie zapotrzebowanie trawnika na składniki pokarmowe, najlepiej stosować nawozy o przedłużonym działaniu, np. COMPO Nawóz uniwersalny do trawników, jest idealnym wyborem na początek wiosny – zapewnia trawnikowi wszystkie potrzebne składniki pokarmowe na kilka miesięcy. Latem można podać kolejną dawkę nawozu – wspomaga on również organizmy mikrobiologiczne żyjące w glebie i poprawia jej strukturę. Ostatnie nawożenie przypada na jesień. Dzięki podaniu nawozu pod koniec okresu wegetacyjnego trawnik przetrwa zimę w dobrej kondycji.

Jedną z metod umożliwiających pełną renowację trawnika jest tzw. frezowanie. Frezowanie to proces głębokiego przekopywania całej powierzchni trawnika wraz z glebą. Frezarka do trawy umożliwia przemieszanie warstw gleby na głębokości do 40 centymetrów, co powoduje przycięcie korzeni wszystkich roślin poddanych zabiegowi. Pozwala to również zniwelować wszelkie nierówności gruntu. Tak inwazyjny zabieg stosuje się zazwyczaj tylko wtedy, jeśli po zakończeniu budowy planujesz założyć zupełnie nowy trawnik – jest to mocna ingerencja w naturalny ekosystem gleby, który potrzebuje czasu, by się zregenerować.

W zależności od typu gleby, optymalny odczyn pH dla trawnika mieści się w przedziale od 5,5 do 7,5. Jeśli wartość pH jest niższa, trawa będzie mieć trudności z przyswajaniem składników pokarmowych, a do tego spadnie także jej wytrzymałość. W efekcie może dojść do rozprzestrzenienia się mchu, który wypiera trawy gazonowe. W przypadku kwaśnej gleby pomocne okazuje się wapnowanie trawnika, ponieważ podnosi ono odczyn pH gleby. Zanim jednak zastosujesz wapno na trawniku, zalecamy wykonać analizę gleby – dzięki niej przekonasz się, czy wapnowanie trawy rzeczywiście będzie opłacalne. Najlepiej za wapnowanie zabrać się jesienią, w okresie od listopada do lutego. Wapno możesz rozprowadzić za pomocą siewnika ręcznego lub na kółkach. Ilość wapna zależy przy tym od typu gleby. Więcej informacji o tym, na co zwrócić uwagę przy wapnowaniu trawnika, znajdziesz w naszym poradniku ”Wapnowanie trawnika”.

Bez odpowiedniego dostępu do światła trudno sobie wyobrazić soczyście zielony, prawidłowo rosnący trawnik – ponieważ, tak samo zresztą jak w przypadku uprawy pozostałych roślin, naturalnego promieniowania słonecznego nie da się niczym zastąpić. Dlatego w zacienionych miejscach warto przyciąć drzewa i krzewy, aby zapewnić trawnikowi więcej światła. Jeśli Twój trawnik rośnie w miejscu o ograniczonym dostępie do światła, zalecamy wysiew specjalnej mieszanki cieniolubnej.

Regularne koszenie trawnika to prawdopodobnie najpopularniejszy, a jednocześnie bardzo istotny zabieg pielęgnacyjny. Dzięki systematycznemu przycinaniu źdźbła są w stanie się rozgałęziać, co prowadzi do zagęszczenia trawnika. W ten sposób powstaje naturalna bariera przed mchem i chwastami. W sezonie zalecamy kosić trawnik raz w tygodniu od marca do października. Zazwyczaj ostatnie koszenie przypada na jesień. W praktyce jednak trawnik należy kosić tak długo, jak rośnie. Może to oznaczać, że za kosiarkę trzeba będzie złapać nawet w grudniu. Częstotliwość koszenia zależy również od rodzaju trawy i użytej mieszanki nasion. Jeśli chcesz wiedzieć, co jeszcze należy wziąć pod uwagę podczas koszenia oraz jaka wysokość cięcia jest najbardziej odpowiednia, koniecznie zajrzyj do poradnika „Koszenie trawnika – najlepsze porady i triki, które pomogą utrzymać Twój trawnik w dobrej kondycji”.

Jeśli na trawniku zauważyłeś kopczyki ziemi, zazwyczaj bardzo szybko można zidentyfikować sprawcę – każdy przecież wie, że krety chętnie wyrzucają ziemię z wykopanych przez siebie tuneli. Ich podziemny system korytarzy służy im za środowisko życia, dlatego rzadko można je zobaczyć na powierzchni. Ponieważ krety są objęte ochroną gatunkową, można co najwyżej próbować je odstraszyć domowymi sposobami. Zwierzęta te szybko biorą nogi za pas, gdy tylko wyczują nieprzyjemne zapachy lub hałas. Można na przykład rozsypać na trawniku sierść psa lub rozdeptać kopce ziemi. Także częste korzystanie z trawnika, np. deptanie trawy przez bawiące się dzieci, powoduje, że kret zaczyna odczuwać niepokój i zaczyna rozglądać się za innym miejscem.

Mech to bardzo odporna roślina, która przy sprzyjających warunkach może błyskawicznie rozprzestrzenić się na trawniku. W przeciwieństwie do traw gazonowych, nie potrzebuje on do rozwoju ani specjalnie dużo światła, ani składników pokarmowych. Przyczynami jego rozprzestrzeniania się są zazwyczaj niedobory składników pokarmowych lub zastoje wodne wodne, zacienione położenie albo zbyt niski odczyn pH. Rozwojowi mchu sprzyja także nieregularne lub zbyt mocne koszenie trawy. Fundamentem zdrowego trawnika jest ponadto wybór wysokiej jakości mieszanki nasion – przy gęstej darni ryzyko rozwoju mchu jest znacznie mniejsze.

W przeciwieństwie do klasycznego koszenia, podczas mulczowania używa się specjalnej kosiarki, która rozdrabnia ściętą trawę i równomiernie rozprowadza ją na powierzchni trawnika. Metoda ta ma kilka istotnych zalet – składniki pokarmowe zawarte w ściętej trawie wracają do gleby, pełniąc funkcję naturalnego nawozu. Warstwa ściółki chroni również trawnik przed wysychaniem w czasie upałów. Choć nie trzeba już wtedy zajmować się utylizacją skoszonej trawy, kosiarki mulczującej trzeba używać częściej niż tej standardowej – około dwa razy w tygodniu. Pamiętaj, aby uzupełniać składniki pokarmowe zawarte w mulczu poprzez regularne nawożenie. Więcej informacji na temat zalet i wad mulczowania znajdziesz w poradniku Mulczowanie – sekret pięknego trawnika.

W zależności od typu gleby, optymalny odczyn pH dla trawnika mieści się w przedziale od 5,5 do 7,5. W tym zakresie stosunek kwasów i zasad w glebie jest zrównoważony, a większość roślin ogrodowych i organizmów glebowych ma dobre warunki do rozwoju. Wynika to z faktu, że przyswajalność składników odżywczych w glebie jest ściśle związana z jej odczynem pH. Jeśli jest on zbyt niski lub wysoki, może się zdarzyć, że trawnik nie otrzyma wystarczającej ilości składników odżywczych lub – przeciwnie – będzie je przyswajał w nadmiarze. W kwaśnej glebie o niskim pH organizmy glebowe są również mało aktywne, co negatywnie wpływa na strukturę gleby i mineralizację próchnicy, czyli przekształcanie jej w ważne składniki pokarmowe. Odczyn pH gleby można podnieść z wykorzystaniem wapnowania. Analiza gleby pozwala określić wartość pH. Więcej informacji znajdziesz w poradniku ”Pomiar odczynu pH gleby”.

Choroby grzybowe, jak choćby czerwona nitkowatość czy pleśń śniegowa, często powstają w wyniku niewłaściwej pielęgnacji i osłabienia trawnika. Dzięki odpowiedniemu podlewaniu i nawożeniu można skutecznie zapobiec dalszemu rozprzestrzenianiu się choroby. Najlepiej zasilić trawnik długo działającym nawozem do trawników. Nawóz długodziałający z przewagą potasu, np. COMPO BIO Nawóz jesienny do trawników, wyrównuje niedobory tego składnika – eliminuje tym samym częstą przyczynę infekcji grzybiczych – i zwiększa odporność trawy. Więcej porad dotyczących walki z chorobami grzybowymi znajdziesz w naszym artykule poradnikowym ”Grzyby na trawniku”.

Jeśli szukasz odpowiedniej kosiarki, koniecznie weź pod uwagę: wielkość trawnika, szerokość koszenia oraz przeznaczenie urządzenia. W przypadku większych trawników potrzebujesz mocniejszej i większej kosiarki niż do małych ogrodów ozdobnych. Zasadniczo wyróżniamy kosiarki rotacyjne i wrzecionowe. Ręczne kosiarki wrzecionowe są znacznie precyzyjniejsze niż rotacyjne, ponieważ posiadają poziome, obracające się wrzeciona z nożami. Zapewnia to czyste cięcia, co sprawia, że trawa jest uszkadzana w dużo mniejszym stopniu. Klasyczne kosiarki rotacyjne często pozostawiają natomiast postrzępione końcówki źdźbeł. Jednak przy większych powierzchniach praca ręczną kosiarką może być bardzo uciążliwa. Tego typu kosiarki słabo radzą sobie również z nierównościami terenu i wysoką trawą. Dlatego szczególnie w przypadku trawników wielkopowierzchniowych, które wykorzystywane są jako boiska czy place zabaw, zalecamy zakup kosiarki spalinowej.

Aby dobrać odpowiednią mieszankę traw do swoich potrzeb, należy najpierw określić, gdzie znajduje się trawnik, jakie obciążenia musi znosić i ile czasu jesteś w stanie poświęcić na jego pielęgnację. Do najpopularniejszych w naszym klimacie gatunków należą: życica trwała, wiechlina łąkowa oraz kostrzewa czerwona. Życica trwała charakteryzuje się szczególnie wysoką wytrzymałością oraz szybkim kiełkowaniem. Wiechlina łąkowa nadaje natomiast trawnikowi trwałość i zwiększa stabilność podłoża. Kostrzewa czerwona i jej podgatunki znane są z kolei z filigranowego wyglądu oraz odporności na niekorzystne warunki. Jak dobrać idealne nasiona trawy, dowiesz się z poradnika „Wysiew trawy”.

W przypadku gleb gliniastych i mocno zbitych zalecamy każdego roku piaskować trawnik na wiosnę. Zabieg ten rozluźnia glebę i zwiększa jej przepuszczalność. Szczególnie skuteczne jest połączenie piaskowania z aeracją, ponieważ piasek może wtedy wniknąć głębiej w glebę i trwale poprawić jej strukturę. Jeśli zastanawiasz się, czy piaskowanie przyda się także Twojemu trawnikowi, zajrzyj do poradnika „Pielęgnacja trawnika wiosną”.

Wszystkie chwasty łączy jedno – rozprzestrzeniają się w błyskawicznym tempie. Najczęstszą przyczyną pojawienia się chwastów na trawniku jest niedobór składników pokarmowych. Jeśli trawnik jest słabo nawożony i nie brakuje na nim łysych placków, chwasty mają prostą drogę do ekspansji. Z czasem niepożądane rośliny wypierają trawę, zabierając jej światło, składniki pokarmowe i wodę, przez co cała powierzchnia ulega zachwaszczeniu. Chwasty rozmnażają się na różne sposoby. Chwasty nasienne, jak niecierpek czy przetacznik, rozsiewają się poprzez swoje nasiona po zakończeniu kwitnienia. Pełzające chwasty, przykładowo koniczyna lub bluszczyk kurdybanek, pokrywają całą powierzchnię gleby szerokimi rozłogami. Szczególnie trudne do zwalczenia są tzw. chwasty korzeniowe, jak podagrycznik czy koniczyna biała, ponieważ ograniczają one rozwój trawy już w strefie korzeniowej.

Do istotnych zabiegów pielęgnacyjnych należy nie tylko regularne koszenie i nawożenie trawnika, ale również wertykulacja. Polega ona na nacinaniu darni trawnikowej jest na głębokość od dziesięciu do dwudziestu milimetrów, co pozwala usunąć filc, mech, chwasty i resztki skoszonej trawy, a jednocześnie poprawić przewiewność gleby. Tę „kurację upiększającą” dla trawnika przeprowadza się zazwyczaj wiosną. Można ją wykonać zarówno ręcznie, jak i przy pomocy elektrycznego wertykulatora. Dalsze wskazówki dotyczące wertykulacji znajdziesz w poradniku „Wertykulacja trawy”.

Walec do trawy to uniwersalne narzędzie ogrodnicze, które można wykorzystać zarówno do zniwelowania nierówności w podłożu, jak i przy zakładaniu nowego trawnika. Wałowanie trawnika niesie za sobą wiele korzyści. Po wysiewie można mocno docisnąć nasiona trawy do podłoża, co zapobiega ich rozwiewaniu przez wiatr. Ten zabieg pielęgnacyjny jest niezbędny szczególnie w przypadku wcześniej przekopanej gleby – spulchniona ziemia staje się dzięki niemu stabilna i bardziej odporna na udeptywanie. Za pomocą walca można także zniwelować nierówności podłoża, przykładowo te spowodowane przez krety. Jest to bardzo przydatne zwłaszcza, gdy masz świeżo rozłożony trawnik z rolki –wałowanie pomaga równomiernie go ugnieść, co ułatwia jego ukorzenienie.

Od nawożenia, przez koszenie, aż po wertykulację – jak widać, jest wiele kwestii, które należy wziąć pod uwagę, jeśli chcemy, aby trawnik był soczyście zielony i pięknie się prezentował przez długie lata. Jednak do osiągnięcia pożądanego efektu nie wystarczy jedynie sporadyczna pielęgnacja trawy. Tylko wtedy, gdy wszystkie niezbędne czynniki – takie jak odpowiednie warunki świetlne, podlewanie, składniki odżywcze i regularne koszenie – będą ze sobą współgrać, uzyskamy naprawdę gęsty i zadbany trawnik. Życzymy Ci powodzenia w pielęgnacji swojego trawnika!